Pierwszy chrześcijański władca ✝️🇦🇲 i najstarsza katedra na świecie
Fragment obrazu przedstawiający uzdrowienie Tiridatesa przez św. Grzegorza, Francesco Fracanzano, kościół św. Grzegorza Ormiańskiego w Neapolu, między 1635 a 1637
Oczywiście najważniejszym dla historii chrześcijaństwa było przyjęcie religii Mesjasza w Rzymie przez cesarza Konstantyna Wielkiego.
To on zalegalizował chrześcijaństwo edyktem mediolańskim, to on zwołał pierwszy w historii sobór (nicejski) na którym sformułowano wyznanie wiary, to on nakazał budowę Bazyliki Grobu Świętego w Jerozolimie.
Ale pierwszym w historii chrześcijańskim władcą był kto inny. Tiridates III, święty m.in. Kościoła ormiańskiego, katolickiego, który ponad 17 wieków temu przyjął wiarę w Mesjasza (301 rok n.e.).
Legenda nawrócenia pierwszego chrześcijańskiego króla
Najstarsza katedra świata w Eczmiadzynie - "ormiańskim Watykanie", którą miał zbudować jeszcze Grzegorz na polecenie Jezusa, będąca siedzibą katolikosa - "ormiańskiego papieża", Areg Amirkhanian, CC BY-SA, Wikimedia
Legenda o jego nawróceniu nie jest jedną z najszlachetniejszych. Zacznijmy od tego, że jego ojciec został zamordowany w zmaganiach o tron przez niejakiego Anaka. Ale i tak został królem, bo zabójcy jego ojca sami polegli.
Żył sobie więc swoim pogańskim życiem, m.in. składając ofiary boginii Anahit. Robiąc to pewnego dnia, nakazał swojemu doradcy Grzegorzowi złożenie kwiatów u stóp posągu. Ten odmówił, bo był chrześcijaninem.
Tiridates się najpierw zdenerwował, ale potem poważnie rozzłościł, gdy okazało się dodatkowo, że Grzegorz to syn Anaka, który zamordował mu ojca! Wtrącił go więc na zapomnienie do lochu Chor Wirap.
Po jakimś czasie od tego zdarzenia do Armenii dotarły uciekające od rzymskich prześladowań Dioklecjana chrześcijańskie mniszki. Jedna z nich - Rypsyma - tak zauroczyła króla, że zechciał ją poślubić. Ale ta była już zaślubiona Chrystusowi...
Fragment nowej budowli w Eczmiadzynie przedstawiający Tiridatesa i Grzegorza, Beko, CC BY-SA, Wikimedia
Ormiański król kazał więc torturować i zabić wszystkie 40 mniszek. Popadł po tym w obłęd, miał się zachowywać niczym dzik biegając po lesie (czy nawet zamienić się w dzika). Jego siostra Chosrowiducht miała sen, że Grzegorz wciąż żyje w lochu mimo trzynastu lat, które w nim spędził i może uzdrowić jej królewskiego brata. Okazało się, że to prawda - pewna kobieta codziennie wrzucała Grzegorzowi kromkę chleba przez świetlik.
Wypuszczono więc Grzegorza i ten, zostawiając osobiste urazy, uleczył Tiridatesa III. Po tym oczywiście król uwierzył w Jezusa i przyjął chrzest jako pierwszy władza w historii, razem z siostrą Chosrowiducht i żoną Aszchen oraz całą Armenią. I wybudował na miejscu pogańskiej świątyni kościół.